Chỉ số Anti-HBc là gì trong xét nghiệm bệnh gan?

Xét nghiệm viêm gan B bao gồm nhiều loại xét nghiệm khác nhau. Trong đó, mỗi loại xét nghiệm đều có ý nghĩa và mục đích riêng của nó. Một số bệnh nhân khi xét nghiệm viêm gan B thường thắc mắc về chỉ số Anti HBc là gì? Anti HBc dương tính có ý nghĩa như thế nào? Hãy cùng các bác sĩ Hà Nội tìm hiểu cụ thể hơn trong bài viết dưới đây.

CHỈ SỐ ANTI HBC LÀ GÌ?

Anti HBc hay còn gọi là HbcAb, đây là 1 kháng thể do cơ thể tạo ra để chống lại kháng nguyên HbcAg của virus tồn tại bên trong tế bào gan. HbcAg là kháng nguyên lõi của virus, chỉ tồn tại trong tế bào gan nên các xét nghiệm máu thông thường không thể phát hiện ra kháng nguyên này. Vì thế, việc kiểm tra Anti Hbc được sử dụng để kiểm tra sự xuất hiện hoặc đã từng xuất hiện HbcAg trong cơ thể người bệnh.

Chỉ số Anti HBc thường xuất hiện vào tuần thứ 5-6 kể từ khi nhiễm bệnh và tồn tại kéo dài. Anti HBc không có khả năng loại trừ virus HBV ra khỏi cơ thể.

Việc Anti HBc hiện diện trong huyết thanh chứng tỏ có tiếp xúc HBV tức đã từng nhiễm trong quá khứ hay đang nhiễm HBV. Anti HBc chỉ được tạo ra khi nhiễm HBV, không tạo ra được  khi  chủng ngừa. Có 2 loại Anti HBc là IgM và IgG.

Chỉ số Anti HBc lgM: kháng thể này xuất hiện vào thời gian cấp tính của bệnh viêm gan B hoặc chỉ số Anti HBc lgM xuất hiện trong thời gian kịch phát của viêm gan B mãn tính.

Chỉ số Anti HBc IgG: Anti HBc IgG thường xuất hiện trong khoảng thời gian người bệnh bị nhiễm viêm gan B mãn tính và tồn tại song song với kháng nguyên HbsAg hoặc với kháng thể HbsAb ở những trường hợp đã từng nhiễm virus viêm gan B hoặc đã điều trị thành công bệnh viêm gan B. Chúng ta có thể tóm lại như sau :

• Anti HBc Ig M (+) : nhiễm cấp.
• Anti HBc Ig M (+), IgG (+): đợt kịch phát của nhiễm HBV mạn
• Anti HBc Ig G(+), Anti HBs (+) : đã lành hay đã miễn nhiễm.
• Anti HBc Ig G(+), HBs Ag(+) : nhiễm HBV mạn.

Anti HBc xuất hiện đơn độc (isolated anti-HBc)

Anti HBc (+) đơn độc nghĩa là khi tất cả các dấu ấn huyết thanh khác như HBsAg, AntiHBs đều âm tính ngoại trừ  Anti HBc dương tính.

AntiHBc (+) đơn độc gặp 0.4 -1.7% người hiến máu ở vùng có tỷ lệ nhiễm HBV thấp và 10-20% dân số ở vùng có tỷ lệ nhiễm cao.

Có thể xảy ra trong 4 trường hợp sau :

• Kết quả dương tính giả do việc thực hiện xét nghiệm không chính xác
• Giai đoạn cửa sổ của nhiễm HBV cấp: anti HBc IgM (+).
• Anti HBc là dấu ấn cho viêc nhiễm virus HBV mãn tính. Ở trường hợp này, chỉ số HbsAg đã giảm dưới ngưỡng phát hiện nhưng HBV DNA vẫn được phát hiện trong máu (tuy chỉ ở mức thấp), bệnh nhân lúc này cũng có thể bị tăng men gan nhẹ kéo dài không rõ nguyên nhân. Tuy nhiên Anti HBs không được tạo ra. Điều này thường gặp ở những người sống ở vùng có tỷ lệ nhiễm HBV cao, ở những người đồng nhiễm HIV hay HCV.
• AntiHBc là dấu ấn miễn nhiễm. Trong trường hợp này, HBsAg đã biến mất, Anti HBs đã xuất hiện nhưng sau nhiều năm nồng độ AntiHBs đã giảm dưới ngưỡng phát hiện. Anti HBs sẽ xuất hiện trở lại sau một liều chủng ngừa nhờ phản ứng nhớ lại.

Ý NGHĨA CỦA XÉT NGHIỆM ANTI HBC

Việc làm xét nghiệm Anti Hbc được coi là 1 trong những hạng mục đầu tiên trong kiểm tra chẩn đoán tình trạng nhiễm virus ở người bệnh lần đầu xét nghiệm viêm gan B. Việc thực hiện khi này là chỉ số chung của cả 2 loại Anti Hbc để xác định rõ được người đó đã từng nhiễm virus viêm gan B trước đó chưa, hay đang nhiễm virus viêm gan B.

Do đó, chỉ số Anti Hbc chỉ được cơ thể tạo ra khi cơ thể đã hoặc đang có sự tồn tại của virus viêm gan B; chứ không thể tự tạo ra khi chỉ tiêm phòng vaccine. Xét nghiệm Anti Hbc giúp sàng lọc những trường hợp có kháng thể HbsAg do tiêm vaccine với những trường hợp có HbsAg do đã từng nhiễm virus viêm gan B và tự khỏi trong thời gian cấp tính.

XÉT NGHIỆM ANTI HBC DƯƠNG TÍNH

Khi kết quả xét nghiệm Anti HBc dương tính, cần dựa vào kết quả thêm của những xét nghiệm viêm gan B khác để có thể chẩn đoán cụ thể tình trạng bệnh.

Nếu Total Anti Hbc (+) và HbsAg (+) đồng nghĩa người bệnh đã bị nhiễm viêm gan B. Và để biết được giai đoạn bệnh mà người bệnh đang mắc phải cần làm thêm một số xét nghiệm khác  riêng biệt cho từng loại Anti Hbc.

• Khi cho kết quả Anti Hbc IgM dương tính chứng tỏ người bệnh đang ở giai đoạn cấp tính.
• Khi chỉ số Anti Hbc IgG dương tính cho thấy bệnh nhân đang nhiễm virus viêm gan B ở giai đoạn mãn tính
• Khi cả hai chỉ số IgM và IgG đều dương tính thì người bệnh đang trong giai đoạn mãn tính rất nguy hiểm.

Ở trường hợp kết quả xét nghiệm Anti HBc dương tính và Anti HBs dương tính thì chứng tỏ người bệnh đã từng nhiễm virus viêm gan B trước đó và tự đào thải được virus ra ngoài, hoặc cũng có thể do người bệnh đã điều trị thành công.

Thông qua những thông tin trên, hy vọng bạn đọc đã có được những kiến thức bổ ích về xét nghiệm Anti HBc, chỉ số Anti HBc dương tính,cũng như ý nghĩa của xét nghiệm này. Các bệnh về gan luôn là dạng bệnh dễ mắc, nhưng lại khó nhận biết. Bởi vậy, việc khám sức khỏe định kỳ luôn được các bác sĩ khuyến cáo nên làm.